Een koninklijke kerker

Door David

Een koninklijke kerker. Stelling na 25. Dh1


Het is zet 25, de koningin heeft zich terug moeten trekken op veld h1 en kan daar alleen met grote moeite weer uit. 15 zetten lang zijn de koning en koningin opgesloten in deze kerker. Pas op zet 41 speelt wit h pion die dan al een tijdje op h4 staat naar h5 en ziet de koningin het daglicht. Voor een moment slechts: na de ruil van de dames op h4 is de partij 5 zetten later afgelopen.

Een droomstelling. Je kunt uitzoeken waar je de aanval gaat inzetten, op de koningsvleugel, mataanval, of op de damevleugel, met de ‘dame-meer’ kan promotie van een pion toch niet moeilijk zijn…. Daar zit dan ook het gevaar. Je moet wel kiezen. Een koningsaanval? Als wit een toren op e4 krijgt (of een paard) kan wit zelfs beter komende te staan. 

Hoe het zo gekomen is en hoe het (toch nog) goed afliep in kun je in onderstaande partij zien.

.

Daarmee was de stand in deze uitwedstrijd tegen Baronie A rechtgetrokken na het vroege verlies van Luigi. Zoals al het hele seizoen: we spelen nooit alle vier tegelijk een goede partij, altijd een soort om beurten, waardoor de uitslag 1,5 – 2,5 een paar keer teveel voorkwam dit seizoen in de avondcompetitie. Ook deze keer, al was dat gezien het verschil in ratingsgemiddelde ook weer niet zo raar. Daarmee eindigde we op de laatste plek in onze poule. Het goede nieuws: het kan volgend seizoen alleen maar beter gaan!

Schaakfamilie

Door David

Er gaan maanden voorbij dat je soms alleen van elkaar hoort. Of elkaar eens vluchtig ontmoet op een verjaardag of bij een bezoekje. Het is familie, je bent verbonden, maar hoe vaak kom je elkaar nu echt tegen? En dan is er opeens zo’n moment in het jaar dat je een hele middag samen bent. En ook nog eens met allemaal tegelijk, alle generaties bij elkaar, van dichtbij en ver. Een familiedag. De ouden, de ouders, de kinderen, de kleinkinderen, die van om de hoek, en die een flinke rit achter de rug hebben om er ook bij te zijn. Zo leek het ook afgelopen maandag bij het schaaktoernooi op tweede paasdag. Als een feestdag van een zeer uitgebreide familie. Die ouden zien hoe de jonkies zich ontwikkelen, de kinderen horen verhalen en krijgen wijze lessen van de senioren. De jonkies zijn die ouden soms in vaardigheden en snelheid al voorbij zijn, maar nog niet in kennis en inzicht. En de ouders – er waren veel ouders in de speelzaal aanwezig – kijken vertederd toe hoe het talentvolle kroost zich in een vriendelijke krachtmeting maar ook vol concentratie hun toenemende spelbegrip testen.

En hoe viel de krachtmeting uit? Nou, onze ervaren clubleden hadden een pittige middag tegen de jongeren en jonkies, waarvan nota bene de 12-jarige Boyd uit Venray er bijna met de hoofdprijs vandoor ging. Bijna. Rick Smit hield z’n winning strike vol tot het laatst en won met 5 uit 5, terwijl Boyd en Piet beiden opgelucht tot remise besloten: Piet omdat ie bijna geen tijd meer op de klok had, en Boyd omdat Piet een kwaliteit voor stond en eeuwig schaak bepaald niet zeker leek. 
Standen en prijswinnaars kun je vinden op de pagina Eindstand Paasschaken.

En leverde de collecte op deze Paasmaandag voor een nieuwe Duofiets voor de bewoners van Cello-complex De Binckhorst nog iets op? Ja, zeker, € 297,30. Het is wellicht pas een wiel, maar wel een mooi begin van het realiseren van deze droom van de bewoners om samen op een duofiets gezellig fietsend de mooie omgeving van Rosmalen te verkennen. Alle donateurs dank daarvoor!
Achter de Lees verder –> knop nog een sfeerimpressie met foto’s Lees verder

De kunst van het laten verzanden

Door Tom Fürstenberg

Tom Fürstenberg (1838) – Paul Boeren (1762) 1/2-1/2
Breda, 24 maart 2024, 7e ronde KNSB klasse 5K

Tegen deze tegenstander had ik in een eerdere ontmoeting een stuk cadeau gedaan. Ik was dus op een revanche uit.
 

Tom Fürstenberg – Paul Boeren na 16… f5?

1. d4 d5
2. c4 e5
3. e3 exd4
4. exd4 Pf6
5. Pf3 Le6
6. c5 b6
7. Le3 Le7
8. h3 O-O
9. Le2 c6
10. Pbd2 Pbd7
11. b4 Lf5
12. O-O Dc7
13. Tc1 bxc5
14. bxc5 Pe4
15. Pxe4 Lxe4
16. Dd2 f5?
(Zie diagram)
 
Tot deze zet stond wit al zeer comfortabel, maar staat nu gewonnen.
 

Tom Fürstenberg – Paul Boeren na 20… Lxg5

17. Lf4 Dd8
18. Pg5 Tf6
19. f3 Tg6
20. fxe4 Lxg5
(Zie diagram)
De computer zegt dat wit 4 pionnen beter staat.

21. exf5? 
 
Niet slecht maar veel beter is spelen op het doorlopen van de c-pion: 21. exd5! cxd5 22. Lxg5 Dxg5 23. Dxg5 Txg5 24. h4 Tg6 25. Txf5 Pf6 26. c6 Tc8 27. c7 Pe8 28. Txd5. 
 
na 21. exf5? ging het verder met
 

Tom Fürstenberg – Paul Boeren na 26… Tff8


21… Lxf4
22. Dxf4 Tf6
23. Ld3 Db8
24. Tb1 Dxf4
25. Txf4 Tb8
26. 
g4 Tff8 
 
Deze stelling laten verzanden in op de 45ste zet remise is ook een kunst!
 

 

 

De situatie escaleert volledig uit de hand

Door Piet
(Annotaties in de diagram van David, onder de diagram gaat de bespreking van Piet verder)

Jonas Vingegaard won de Tour 2023 dankzij een magistrale tijdrit. Als hij gepresteerd had volgens de laatste data van zijn onderzoeksteam zou hij echter met zo’n 30 seconden verschil verloren hebben van Tadej Pogacar. In zijn column in de Volkskrant van 18 maart jongstleden concludeert Bert Wagendorp dat Jumbo-Visma, de wielerploeg die totale controle nastreefde, ook nog wel eens werd verrast.
Als clubschaker droom ik ook van controle. De wereldtoppers spelen voorbeeldige partijen die onontkoombaar naar het volle punt leiden. Dat wil ik ook. Elke maandagavond doe ik dus weer een nieuwe poging. Tevergeefs natuurlijk. Wat er gebeurt is te vergelijken met een avondje stappen dat te lang doorgaat. Een kroegtijger karakteriseerde dat eens als volgt: “De situatie escaleert volledig uit de hand.”
Stelling na 5. … f5. (Zie de diagram)
“Hier voelde ik me in control. Op de damevleugel gebeurt voorlopig niets, ik ga het centrum pakken en als David kort rokeert, moet hij rekening houden met een aanval op z’n koning. Dat de geraadpleegde engine 5. … Lxc3 als een serieuze optie beschouwt, is wijsheid die mij te diep gaat.” 

David Bruggeman – Piet van Eijndhoven na 15… g5?

“Dat ik de controle 10 zetten later al volledig kwijt was, laat deze stelling zien. Ik had nog ongeveer 30 minuten over en speelde g5. Met 15 … h6 had ik nog iets van controle kunnen behouden. Na bijvoorbeeld 16. d4, dxc4 17. bxc6, bxc6 18. La3, Tfc8 19. Tac1 c3 is er volgens de engine weinig aan de hand. David reageerde snel en to-the-point met 16. Pf3!”

 

David Bruggeman-Piet van Eijndhoven na 31… Tac8

 

“Controle verliezen heeft in schaakpartijen ook een voordeel: het is dan aan de tegenstander om controle te krijgen en te behouden. Gelukkig deed David dezelfde ervaring op als ik: het escaleert uit de hand. Hier haalde ik weer opgelucht adem. Deze stelling viel me alles mee, zeker toen David 32. Pd4 speelde. 32.Ta2 was beter geweest.”

David Bruggeman-Piet van Eijndhoven na 48… Tf6

 

“Nog één keer escaleert het volledig uit de hand. 48. … Kf7 is de manier om de zwarte toren naar g6 te brengen en op een geschikt moment, wanneer de witte koning c6 niet kan bereiken, Tg5+ te spelen en de h-pion te laten oprukken. Helaas zag ik dat niet.”

Dubbel paardoffer

Door Leon

Afgelopen maandag speelde ik in de interne competitie een partij tegen Johan. Na een paar merkwaardige paardmanoeuvres van zwart (Pb8-d7-b8 en Pg8-f6-d7) is de volgende stelling ontstaan, waarin ik met wit aan zet ben.

Leon – Johan. Stelling na 15… Pfd7

Wit heeft een ontwikkelingsvoorsprong en zijn stukken staan actief. Ik dacht na over een mogelijkheid om gebruik te maken van de sterke positie van het paard op e5. Mijn eerste gedachte was een paardoffer op d5. Hoe zou dit uitpakken? Zwart moet natuurlijk slaan en na 16. Pxd5 exd5 17. Dxd5 ontstaat de volgende stelling (zie analysediagram 1).

Leon- Johan. Analysediagram 1 na 17. Dxd5

De zwarte toren op a8 staat aangevallen, maar zwart kan twee vliegen in één klap slaan middels 17… Pb6!, waarmee hij tegelijkertijd zijn toren dekt en mijn dame aanvalt. Hiermee komt wit niet verder, besloot ik.

Na enig nadenken zag ik daarom van slaan op d5 af en speelde ik 16. e4, wat overigens ook een goede zet is. Uiteindelijk verzuimde ik munt te slaan uit mijn goede stelling en de partij verzandde, na goed tegenspel van Johan, in remise.

Bij de analyse thuis bleek echter dat wit hier wel degelijk zijn paard kan offeren. Sterker nog, hij kan beide paarden offeren! Nóg sterker, hij kan beide paarden achter elkaar offeren! En nog mooier, hij kan ook nog kiezen welk paard hij het eerst offert!

Behalve een paardoffer op d5 hangt er namelijk ook nog een paardoffer op g6 in de lucht. Ik had die mogelijkheid wel bekeken, maar niet op waarde geschat.

Uit de analyse blijkt dat wit zowel 16. Pxd5 als 16. Pg6 kan spelen.

Variant A: 16. Pg6!

Deze laatste mogelijkheid is het duidelijkst: 16. Pg6! fxg6 (gedwongen, anders verliest zwart zonder meer de kwaliteit) en nu het tweede paardoffer: 17. Pxd5!

Leon – Johan. Analysediagram 2 na 17. Pxd5!

Wanneer zwart besluit dit tweede paardoffer niet aan te nemen en bijvoorbeeld 17… Df7 speelt, volgt 18. Lxd6 exd5 (18… Dxf2† 19. Kh2 is slechter voor zwart) 19. Lxf8 en nu is weer een interessante stelling ontstaan:

Leon – Johan. Analysediagram 3 na 19. Lxf8

Zwart staat hopeloos: op 19… Kxf8 volgt 20. Txc8†, op 19… Dxf8 volgt 20. Dxd5† met torenwinst op a8 en na 19… Pb6 20. Ld6 staat wit ook gewonnen.

Zwart moet vanuit analysediagram 2 na 17. Pxd5! dit tweede offer dus wel aannemen. Dan gaat het als volgt verder: 17… exd5 18. Dxd5† Df7 en we zijn bij de volgende stelling aangekomen:

Leon – Johan. Analysediagram 4 na 18… Df7

Hier moet wit niet de fout maken de toren op a8 te slaan, want na 19. Dxa8? Lxf4 heeft zwart meer dan voldoende tegenspel. In plaats daarvan speelt wit 19. Dxf7†! en zwart staat voor de onaangename keuze tussen 19… Kxf7 20. Lxd6 of 19… Txf7 20. Txc8†, in beide gevallen met goede kansen voor wit. Zwart staat namelijk wel een paard voor, maar zijn stukken staan zo op een kluitje dat hij ze niet kan ontwarren, en bovendien heeft wit twee verbonden vrijpionnen in het centrum. Een voorbeeldvariant van de computer is 19… Kxf7 20. Lxd6 Td8 21. Le4 Ta7 22. Ld5† Ke8 23. e4 en volgens de computer staat wit bijzonder goed (zie volgend diagram).

Leon – Johan. Analysediagram 5 na 23. e4

Niet een variant die je achter het bord uitrekent wanneer je nadenkt over de vraag of het een goed idee is om je paard te offeren!

Tot zover de vertakkingen die het gevolg zijn van variant A na 16. Pg6.

Variant B: 16. Pxd5!

We gaan terug naar de beginstelling.

Leon – Johan. Stelling na 15… Pfd7

Wanneer wit 16. Pxd5 speelt, volgt 16… exd5. Deze stelling is een apart analysediagram waard. Zoals ik aan het begin van dit artikel vermeldde, zag ik van slaan op d5 af omdat ik dacht dat zwart na 17. Dxd5 Pb6 geen problemen had. Bij nadere analyse blijkt echter dat wit beter heeft dan 17. Dxd5, namelijk 17. Pg6!

Ook hier offert wit zijn tweede paard. Het vervolg is gedwongen: 17… fxg6 18. Dxd5† Df7 en nu is de stelling ontstaan uit analysediagram 4:

Leon – Johan. Analysediagram 4 na 18… Df7

Zoals we hebben gezien moet wit hier voortzetten met 19. Dxf7† en dan verder zoals boven geanalyseerd.

Conclusie: zowel 16. Pxd5! als 16. Pg6! bieden wit goede kansen. Beide varianten komen neer op zetverwisseling: in beide gevallen offert wit zijn beide paarden en bij het beste tegenspel van zwart ontstaat er een stelling waarin wit een stuk minder heeft, maar volgens de computer duidelijk beter staat (zie analysediagram 5).

Leon – Johan. Analysediagram 5 na 23. e4

In een praktische partij is deze stelling overigens nog niet zo gemakkelijk gewonnen, denk ik. Daarom was mijn keuze 16. e4 in de beginstelling misschien nog niet zo gek. Wel jammer dat het dubbele paardoffer niet op het bord kwam…