Oplossing van schaakstudie #4 van maandag 1 december
Afgelopen maandag een stelling op het demonstratiebord uit het het lopende toernooi London Chess Classic. In de tweede ronde speelde Luke McShane tegen Alireza Firouzja. Luke heeft na 20 zetten een stuk gegeven voor een schim van enige compensatie. Door die loper voorsprong is het geen scherpe probleemstelling: ook als zwart niet de genadeklap vindt, zijn er vele wegen die uiteindelijke naar de winst zullen leiden. Bijvoorbeeld:
32… bxa4 33. Txa4 Pd2 34. Ta3 Lf6 35. Td3 Pe4 zal uiteindelijk heus wel winnen. Maar zoals grootmeesters dat doen: ook in stellingen waarin ze duidelijk beter staan, blijft hun vizier scherp voor het vinden van precies de meest effectieve voortzetting.
In deze stelling speelt Alireza de beste zet 32… Pd2. En na Luke’s antwoord 33. axb4 is na 34. Te1! mat op a1 onvermijdelijk. Paard en loper werken prachtig samen om de koning alle vluchtvelden te ontnemen. 
Meerdere clubgenoten dachten dat niet Luke’s zet 33. axb4 maar 33. Pa5 een goed antwoord is na 32… Pd2.
Dat kost echter materiaal (net als alle andere verdedigingen tegen de dreigende mat). De weerlegging: 33… bxa4 34. Ka3 (stelling 2) 33… Lxa5! 35. Txa5 Pc4+!
Dan nog de inventieve maar niet correcte voortzetting die Bent koos: 32… Te1 33. Kb3 Te3!? (stelling 3) met het idee 34. axb5 Pd2+ 35. Ka4 (35. Ka2 gaat weer mat na 35… Te1) Te4+! 36. Ka3 Te1. Wit blijft in deze stelling echter in leven met 37. Pb4 en daarna Pa2.
Er is zelfs nog een betere voortzetting voor wit na 33… Te3 34. Pe7+! Kh7 (na Txe7 krijgt wit zelfs kansen met 35. axb5) 35. Pd5! (stelling 4)
Na dit vorkje moet zwart bijvoorbeeld 35… Pd2+ 36. Ka2 Txh3 spelen. Maar na 37. axb5 Le5 volgt geen mat meer (c3 wordt mogelijk na Th1) en wit houdt z’n vrijpion op de b-lijn om mee te werken.
Als je ziet dat er toch nog verschillende ‘bijna goede’ voortzettingen waren, is de precisie van Alireza’s afwikkeling bewonderenswaardig, en geeft het aan hoe snel mindere goden zoals wij een groot voordeel weer deels kunnen laten verdampen met minder nauwkeurig rekenen.
Pe7+! is een zet die ik zelf miste! leuke puzzel.
Mijn kanttekening is wel dat in de overige varianten (zoals na 36 Txh3 of na 37 Pb4) gewonnen blijft staan (+4/+3). Mooie driezet, maar een stuk voor blijft een stuk voor 😉
Ja, dat Alireza een gewonnen stelling heeft in meerdere varianten is duidelijk. In dat opzicht is het een stelling zoals je ze meer in real (chess)life tegenkomt: hoe verzilver je een gewonnen stelling. Het ging in deze opdracht om de meest overtuigende winnende combinatie. Na 32… Pd2 komt wit minimaal een hele toren achter en is er geen enkel tegenspel meer over.